محمدعلی نجفی که روزگار وزارتش از درخشان ترین دورههای رشد آموزش و پرورش است و مدیریتش زبانزد خاص و عام، حال میبیند که حتی دوستان سابقش نیز چندان مراعات حال امروزش را نمیکنند و هر کس به زبانی نیشی به او میزند. پس از هفتم خرداد و قتل میترا استاد، شاهد مصاحبهها و گمانه زنیهای مختلفی درخصوص چرایی وقوع این اتفاق و دچار شدن محمدعلی نجفی خوشنام و خوش سابقه به این فاجعه بودیم. ابتدا مسالهای مطرح شد مبنی بر اینکه چرا صرفاً دوره شهرداری نجفی اینقدر پررنگ به آن پرداخته میشود و این مشکلات زندگی خصوصی او به چه زمانی مربوط است؟ در ادامه غلامحسین کرباسچی، شهردار پیشین تهران و دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی که نجفی از مؤسسین این حزب به شمار میآید واکنشی نشان داد که آغاز یک کلاف سردرگم درخصوص چرایی شهردار شدن، محمدعلی نجفی بود.
کرباسچی در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «ماهیت تأسف بار حادثه قتل میترا استاد هر چه باشد نمیتوان مسئولیت کسانی را که دو سال قبل به رغم اصرار و تذکر برخی دلسوزان و مراکز مسئول، این چاه ویل را برای اصلاحات و نجفی حفر کردند، نادیده گرفت». این نوشتار اعضای شورای شهر و دیگر احزاب اصلاحطلب را متهم میکرد که با وجود آگاهی داشتن از شرایط خاص زندگی خصوصی نجفی، با اصرار او را به منصب شهرداری تهران گمارده بودند. با افزایش اعتراضات اما کرباسچی از مواضع خود دست نکشید و در یادداشتی نوشت: «در دفتر جناب آقای نجفی به حضورشان رسیدم و در حین بحث و رایزنی برای گزینههای شهرداری تهران درباره همین پرونده مطروحه از ایشان سوال کردم و با توجه به طرح نامزدی ایشان برای شهرداری درباره عوارض طرح این پرونده و اثرات منفی آن در مدیریت شهری تهران و نیز حوزه خصوصی آقای نجفی در حضور دوستان هشدار دادم». وی تصریح کرد: «با وجود آگاهی برخی اعضای شورای شهر از پرونده، به علت بدگمانی آنان به مقامات مسئول -که البته ریشه در پاره ای رفتارهای نادرست آنها دارد- شهرداری به دکتر نجفی رسید».
پس از این اظهارات دبیرکل کارگزاران عملاً دو دستگی در میان جریان اصلاحات شکل گرفت. عدهای از جمله کارگزارانیها به حمایت از کرباسچی برخاستند و در مقابل دیگر احزاب و شخصیتهای اصلاحطلب در مقابل این جریان قرار گرفتند. محسن میردامادی اما، ادعای کرباسچی مبنی بر اطلاع اصلاح طلبان از شرایط نجفی را رد کرد. او معتقد است مخالفت کرباسچی با شهردار شدن نجفی به دلیل حمایت او از محسن هاشمی و ناشی از یک موضع شخصی بوده است. میردامادی در ادامه مینویسد: «آقای کرباسچی پس از مسائل اخیر در مورد آقای نجفی، رضایتمندانه و شادمانه از سرنوشتی که برای وی رقم خورده، به طور مکرر به دیگران و اخیراً به آقای جهانگیری و دوستان حزب اتحاد و مشارکت حمله میکند که باعث شدند آقای نجفی به عنوان شهردار تعیین شود در حالی که او چنین عاقبتی را پیشبینی میکرده است. با بررسی نامزدهای شهرداری در شورای شهر تهران، با توجه به اینکه بسیاری از منتخبان، نظر جریانهای خارج از شورا را جویا میشدند، جلساتی با حضور تعدادی از دوستان در مورد شهرداری با هدف ارائه نقطه نظرات به اعضای شورا تشکیل میشد و آقای کرباسچی نیز در اکثر این جلسات حضور داشت.
نجفی نیز از جمله افرادی بود که در این جلسات مطرح بود و جز آقای کرباسچی که اصرار بر شهرداری آقای محسن هاشمی داشت، همه افراد دیگر نسبت به آقای نجفی نگاه مثبت داشتند. اگر دوستان کمترین اطلاعی از مسائل و ارتباطاتی که اخیراً در مورد آقای نجفی مطرح میشود داشتند با شهردار شدن وی مخالفت میکردند». حسین مرعشی، سخنگوی کارگزاران اما از تقصیر خود نجفی سخن میگوید و تصریح میکند: «آقای نجفی با توجه به شرایطی که خودشان از آنها اطلاع داشتند، نباید پست شهرداری را میپذیرفتند. ما در آن زمان بنا نداشتیم در احوالات شخصی ایشان تفحص کنیم. به عقیده من مهمترین اشتباه زندگی ایشان، پذیرش مسئولیت شهرداری تهران بود».
تکذیب شورا، اصرار کارگزاران
پس از این ماجراها مرتضی الویری، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر تهران که پیش از آغاز به کار رسمی شورای شهر پنجم و هنگام بررسی گزینههای پیشنهادی شهرداری تهران از جمله محمدعلی نجفی، مسئولیت ریاست موقت این شورا را برعهده داشت، در توئیتر خود نوشت: «بر خلاف ادعای یکی از فعالان سیاسی مبنی بر اینکه قبل از انتخاب نجفی به عنوان شهردار، در این زمینه به شورای شهر تذکراتی داده شده، به عنوان رئیس موقت شورا در آن مقطع گواهی میدهم آن زمان هیچ نکته منفی از زندگی شخصی نجفی نه از طرف این فرد و نه از طرف نهادهای مسئول به شورا اعلام نشد». با این حال روز گذشته محمد عطریانفر و از اعضای شورای مرکزی کارگزاران در گفتوگو با «خبرآنلاین» مجدداً مواضع کرباسچی را تأیید کرد و گفت: «فرصتسوزی از طرف خود آقای نجفی و دوستان حزب اتحاد ملت و دیگران رخ داد و از طرف ما نبود، وگرنه چه کسی محقتر از کارگزاران برای حمایت از نجفی است؟». وی ادامه داد: «دوستان حتی مخالفت نهادهای دولتی نزدیک به جبهه اصلاحات با شهرداری دکتر نجفی را نادیده گرفتند و از خود نپرسیدند چرا در دولت دوم دکتر روحانی مسئولیتی به دکتر نجفی داده نشد».
شورا اطلاعی نداشت
سیدمحمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران در خصوص مطالبی که توسط اعضای کارگزاران مطرح میشود به «آرمان» میگوید: «مسأله وجود زنی دیگر در زندگی آقای نجفی تنها در زمان استعفا و در حد یک شایعه میان اعضای شورای شهر مطرح شد. در زمان نصب آقای نجفی، تنها مطلبی که مطرح شد بحث بیماری او بود که ممکن بود مشکلساز شود. هیچکس مطالب دیگری درخصوص آقای نجفی مطرح نمیکرد. او حتی با حضور خانم تابشیان در جلسات ارائه برنامه به شورای شهر حضور مییافت. مناسبات میان آنها نیز بسیار مناسب بود و نشانهای از اختلاف دیده نمیشد». او در پاسخ به سؤالی درخصوص اینکه چرا به مناصب نجفی پیش از تصدی شهرداری اینقدر حساسیت وجود ندارد تأکید کرد: «این به کملطفی برخی دوستان همجناحی و کینه برخی جناحهای دیگر باز میگردد. نجفی سوابق درخشانی داشت اما شهردار شدن ایشان به مذاق خیلیها خوش نیامد و برخی از این اتفاق کینه به دل داشتند. اتفاقاً اینگونه بهتر است. بگذارید به جای وزارتخانه ها و دستگاه های دیگر مثل آموزش و پرورش و آموزش عالی ما را هدف قرار دهند».